GELİŞEN İSRAEL

Tel Aviv’den kuzeye doğru giderken Netanya’ya sekiz km. kala Poleg çıkışı var. Ben, bu çıkıştan geçerek ilk defa 2008 yılında Poleg’e geldim. Burası Türkiye’nin Marmaris’i, Alanya’sı gibi tam bir sahil kenti. Tabii çok daha küçük. Plaj (Netanya Beach) çok yakında, hemen çıkıştan birkaç kilometre sonra ulaşıyorsunuz. Poleg, plaja inen yolun sol tarafına konumlanmış. Arka planda 10-15 katlı apartmanlar, önde sahil tarafında ise 2-3 katlı villalar yapmışlar. Apartmanlardaki dairelerin çoğu deniz görüyor. Bunlar 2000’li yılların başlarında yapılmış. Pek çok Türk Yahudisi’de buralardan ev almışlar. O zamanlar, 200 bin, ya da 250 bin dolara satılmış bu evler.

Buralara ilk geldiğimde, sahile inen yol genişletilmekte ve çift yol (Ehud Manor) haline getirilmekteydi. Ortada gayet geniş bir alan bırakılmıştı. Demin sahil yolunun sol tarafı Poleg dedim ya, işte 2007’den sonra bu sefer yolun sağ tarafını imara açmışlar ve oraya da İR YAMİM, yani deniz şehri demişler. Polog’e ilk geldiğimde bir Amerikan firması (Villa Sky)  bu yeni semtte yapacağı yedi binanın birincisine başlamıştı ve o da henüz dördüncü kata kadar yükselmişti.

2011 de İsrael’e göç ettiğimde binaların altısı bitmişti. Yedincisi de bitmek üzereydi. Biz de bunlardan birisine taşındık. İr Yamim’de en küçük bina 25 katlı, 40 katlı olanlarda var. 8 senede bu semtte 70’e yakın böyle dev yapı yükseldi. Sahile inen yol çoktan bitti, ortadaki alan çiçeklerle, ışıklı havuzlarla bezendi. Döner kavşaklarda ünlü sanatçıların heykelleri bulunuyor.  Her taraf ağaçlandırıldı, koşu, yürüyüş ve bisiklet yolları yapıldı. Bir sürü de park var. Hatta çocuklar için bir survavior parkı bile var. Yok artık diyeceksiniz ama inanın, bir de köpekler koşsun, oynasın diye onlara da bir park yapmışlar. Havuzlu, akarsuların bile bulunduğu, çiçeklerle böceklerle bezeli parklar bunlar, halk da çok rağbet ediyor.

Tam sahile dönülen kavşakta çok merkezi bir konumda, içinde uluslararası tanınmış mağazaların mevcut olduğu Kanyon İr Yamim (AVM) var.   Çok güzel bir alış veriş merkezi. Şimdilerde İr Yamim’in kocaman dev binalarının tam ortasına, içinde restoranların, yiyecek mağazalarının ve belki de sinemaların filan olacağı çok güzel bir eğlence merkezi yapılıyor. Öyle kanyon filan değil, bir ya da iki katlı, genişlemesine yayılmış harika bir mekân, bitiğinde çok güzel bir gezinti ve eğlence yeri olacağını düşünüyorum.   

Bu binaların neredeyse hepsinde GYM salonları, kimisinde sauna,  kapalı otoparklar, şahane giriş lobileri var. Binaların bahçeleri tam bir peyisaj harikası ve bazılarının altında yüzme havuzları da var. Trafik de  çok iyi planlanmış, aykırı park eden bir araba bulamazsınız. Gideceğiniz her yerde de bedava park yeri mevcut.  

Çoğunlukla binaların her katında dört daire bulunuyor. Küçük bir hesapla bu gün İr Yamim’de 8 ya da 9 bin konut olduğunu hesaplayabilirsiniz. Bu dairelerin ortalama fiyatı 800 ya da 850 bin dolar. Değinmek istediğim konu bu evlerin yüksek sayıda alıcı bulması. Yoksa bu kadar kısa zamanda bu kadar çok konut yapılabilir miydi? Satılmasa yaparlar mı? Bu yalnız Poleg’e ya da İr Yamim’e mahsus değil, başka yerlerde de benzeri durumlar var. Aynı İr Yamim’de olduğu gibi bize yürüyüş mesafesi 25 ya da 30 dakika ileride Agamim denilen yepyeni bir semtte de 2-3 sene evvel aynı yapılaşma başladı. Ara, daire yok. Yalnız buralarda değil, İsrael’in diğer şehirlerinde, Bat Yam’da, Holon’da, Rişon’da da durum aynı. Yapılıyor ve alıcı buluyor. O yüzden İsrael’de daire fiyatları ne yazık ki bu yüksek talep doğrultusunda uçtu gitti.

Siz esas bir de Tel Aviv’in merkezini görün. Dev ticaret merkezleri, oteller pıtırak gibi yükseliyor. İnsan hayret ediyor. Biter bitmez dolan bu iş yerlerine kimler taşınıyor, bu küçük ülkede neler oluyor? Geceleri bakın, o dev binalar ışıl ışıl, insanlar çalışıyorlar, ışıklar devamlı yanıyor. Dünyanın en pahalı kentlerinden biri olan Tel Aviv’de bu talep neyin nesi, bu dev ticaret merkezlerine talep nasıl oluyor da bu boyutlara ulaşıyor?

Ortadoğu’nun, Akdeniz’in merkezi oldu İsrael. Bir iki hafta evvel yine bir yazılım firması 40 milyar şekel yatırımla İsrael’de işe başladı. Geçen sene İntel, bir başka İsrael startup firmasını rekor bir fiyatla tam 15 milyar 300 milyon dolara satın aldı. Her gün yeni bir satış, yeni bir başarı işitiyoruz. İşte bilimin, çalışmanın sonucu bu. Kol hakavod İsrael. Helal sana. Küllerinden yepyeni bir devlet kuran İsraeloğulları 70 sene de zirveye çıktı.

Son olarak dünyanın en büyük devletleri,  Amerika, Rusya ve Çin’den sonra İsrael, aya insansız bir hava aracı göndermeyi başardı. Japonya gönderdi, olmadı, iniş gerçekleşemedi, Hindistan’da gönderdi, o da inemedi, Avrupa birliği de denedi, o da başaramadı. Haydi İsrael, haydi İsrael’in beyinleri, haydi aslanlar,  mazal tov, inşallah 11 Nisanda Bereşit (uzay aracına başlangıç anlamına gelen bu isim takıldı) aya iniş yapacak.

Diyecek başka şey bulamıyorum. Sizin diyecekleriniz varsa yazımın altına ekleyin.

Daha iyi günlere inşallah…

Aaron  Baruch  (Ankaralı)