OLUR MU, OLUR…

Değerli dostlarım,

Dünya değişiyor. Değişmeyen üç şey, ölüm, vergiler ve değişikliğin ta kendisi.

Dünya hızla küreselleşiyor. 58 ülkede 300 şehirde bulunan dünyanın en büyük taksi şirketi UBER’in bir tek arabası yok. Bu bir işletim devi. Aynı şekilde 192 ülkede 800 bin kiralık mekân sunan dünyanın en büyük konaklama şirketi AIRBNB’nin bir tek oteli yok.

Mersedes Benz’in en tepedeki yöneticilerinden birisi verdiği bir röportajda çok çarpıcı şeyler söyledi. “Artık rakiplerimiz diğer araba fabrikaları değil, Tesla, Apple, Google, Amazon gibi yazılım kuruluşlarıdır” dedi. Çünkü önümüzdeki 30 yıl içerisinde arabalar tarih olacak diyebiliriz, yerlerine tekerlekli bilgisayarlar gelecek. Elektrikli, sürücüsüz arabalar. Elektrikli araç üreticisi TESLA yeni arabalarının tümünü sürücüsüz olarak planlıyor. Google bu tip arabaların testlerine başladı bile. Sürücüsüz araba için bilgisayar yazılımları yapan İsrael MOBİLEYE şirketi, INTEL tarafından 15.3 milyar dolara satın alındı. Araba üreticilerini zor günler bekliyor.

Uzun lafın kısası sürücüsüz elektrikli arabalar yolda, geliyor… Bu dünyamızı ve günlük hayatımızı çok değiştirecek. 30 yıl sonra kimse ehliyet almakla, ya da araba sahibi olmakla uğraşmayacak. Cep telefonundan bir araba çağıracaksın, birkaç dakikada gelecek ve seni istediğin yerin kapısında bırakacak. Özel otolar olmadığı için trafik çok rahat. Park derdi, tamir, vergi, benzin, sigorta masrafı yok. Şehirler daha az gürültülü ve hava daha temiz. Yılda trafik kazalarında ölen 1.2 milyon insanın hayatı kurtulacak.

Arabada iş yapabilme olanağı da  var. Böyle olunca emlak piyasası da değişecek. İnsanlar işlerine kolay gidebilecekleri için şehir dışında rahat yerlerde yaşayacaklar. Sigorta şirketleri kazalar çok azaldığı için primlerini indirmek zorunda kalacaklar. Bilgisayar teknolojileri ile evlerde, iş yerlerinde o kadar muhteşem önlemler alınacak ki, artık hırsızlık ya da yangın neredeyse tarihe karışacak. Araba, yangın, hırsızlık poliçeleri satamayan sigorta şirketleri yönlerini çevirip, belki evlilikleri filan sigorta edecekler. Ya da batacaklar.

Temiz enerji yolda. Güneş enerjisi dünyanın ihtiyacının 15 bin katı fazlasıdır ve her yıl insanlar bu temiz enerjiyi katlayarak kullanıyorlar. Yeni buluşlarla temiz enerji 30 sene sonra fosil enerjinin pabucunu dama atacak. Araplar da petrollerini alıp bir yerlerine artık sürerler mi, başka bir şey mi yaparlar bilemiyorum.

Ucuz ve bol elektrik beraberinde temiz ve bol suyu da getirecek. İsrael’in dünya lideri olduğu deniz suyunu arıtma teknolojisi bugün artık kullanılmakta. Ton maliyeti 25 cente düştü.  İsrael ihtiyacı olan suyun yarısını bu yolla elde ediyor. Şimdilerde havadan su üreten jeneratörler de yapıldı. 30 sene sonra dünyanın her yerinde temiz su olacak. Hayal edebiliyor musunuz?

Watson’la daha evvel tanıştınız mı? Watson IBM tarafından geliştirilen ve doğal dilde sorulara cevap vermek için tasarlanan bir yapay zekâ programıdır. Eğer hukuk okumayı planlıyorsanız bir kere daha düşünün. Çünkü Watson sayesinde sadece saniyeler içerisinde yasal danışmanlık alabilirsiniz. Bütün dünya ülkelerinin kanunları ve problemlerinizin çözümü bedava. Programı sadece bilgisayarınıza indirin, o kadar. Şimdilerde avukatların başarı oranı% 70 iken Watson’un % 90. İnanılır gibi değil.

Watson doktorlardan ve hemşerilerden çok daha hızlı kanser teşhisinde bulunabiliyor. TRICODER X medikal cihazının fiyatı bu sene belli olacak. Telefonunuzla çalışacak. Bu cihaz sayesinde retina taraması yapılacak, kan ve nefes örnekleriniz sisteme yüklenebilecek. Cihaz 54 bio göstergeyi analiz ederek neredeyse tüm hastalıkları tanımlayabilecek. Ucuz olabileceğinden herkes tarafından kullanılabilecek. Hoşça kal tıbbi kurumlar…

3D yazıcılardan bahsedildiğini duymuşsunuzdur. Nedir bu derseniz basitçe şöyle anlatayım. Diyelim küçük bir biblonuz var. Yazıcıya koyuyorsunuz. Aletin deposundaki plastik türü malzemeler var. Bilgisayar çalışmaya başlıyor. Milim milim üst üste koyarak modelini verdiğiniz biblonun aynısını yapıyor. Şimdi neden bu cihaz çok önemli? Çünkü canlı hücre kullanarak kulak, parmak gibi insan uzuvları bile bu teknoloji ile yapılabilmeye başlandı. Son 10 yılda bu cihazların fiyatı 18 bin dolardan 400 dolara düştü. Tüm ayakkabı firmaları çoktan 3D yazıcıları ile imalata başladı.

Bazı uçak parçaları da yapılıyor. Bir iki yıl içerisinde telefonlarımızda bu özellik de olacak. Çinde  bir ofis binası 3D yazıcıyla yapıldı. 20 yıl içerisinde üretilen her şeyin % 10 3D ile üretilecek.

Gelecekte, tarımı 100 dolarlık robotlar yapacak. Çiftçiler bütün gün tarlada çalışacaklarına robotları programlayacaklar. Topraksız tarım çok daha az suyla yapılacak. Hayvancılık da köklü değişikliklere uğrayacak. Suni et laboratuvarlarda üretildi bile. Alternatif protein böcekler için henüz hazır değiliz.

Günümüzde her yıl ortalama insan ömrü yaklaşık 3 ay uzuyor. 4 yıl önce insan ömrü ortalama 79 yıldı. Günümüzde 80 oldu. 25-30 sene sonra 100 yıldan uzun hayatlar…

KHAN AKADEMY. Ücretsiz her dilde yayın yapabilen üniversite. Üçüncü dünya ülkesinde yaşayan bir çocuk cep telefonu ile  bu akademiden faydalanabiliyor. Endonezya’da program yayınlandı bile.

Bütün bunlar size hayal gibi gelebilir. 40 yıl evvel uzay yolu filminde Kaptan Kirk’ün elindeki cep telefonuna 1990larda sahip olduk. Bu gün artık akıllı telefonlarımız var. Gelişimi şöyle bir gözden geçirin. Bu yazdıklarımın bazıları fazlası ile olacak. Belki bazılarında tahminlerimde yanılacağım.

Geleceğin dünyası bilgisayar yazılımları üzerine kuruluyor. Yazılım, yeni fikirler, AR-GE konularında dünya lideri olan İsrael’in geleceği de güneşi de pırıl pırıl. Gün geçmiyor ki, bir yeni İsrael Start-Up firması dünyadan alıcı bulmasın. Geçen hafta 3 İsrael şirketi 181 milyon dolara el değiştirdi. Bu satışlar dolayısıyla İsrael devlet bütçesi 10 milyar dolar fazla verdi. Hükümet bu parayı nereye harcayacağını düşünüyor.

Yazımı hazırlarken büyük oranda Alman yazar Udo Gollub’un geleceğe dair öngörülerini paylaştığı yazısından faydalandım. Orada okuduğum, UBER, AIRBNB şirketlerini inceledim. IBM WATSON’u, TRİCDER X’i, araştırdım. Vikipedia’dan 3D YAZICILARI, GÜNEŞ ENERJİSİ, SU TEKNOLOJİLERİNİ hakkında bilgi edindim. KHAN AKADEMİ’yi inceledim. Sonuçta ortaya böyle bir yazı çıktı. Umarım ilginç bulursunuz.  Umarım bu gelişmeler insanlığın hayrına olur.

Bu hafta da bu kadar değerli dostlarım.

Hoşça kalın, esen kalın.

Aaron Baruch  (Ankaralı)